Cuộc Cách Mạng 1974 ở Ethiopia: Từ Chế Độ Quân Chủ sang Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa

Ethiopia, một đất nước nằm trên sườn cao nguyên Đông Phi, với lịch sử phong phú và văn hóa đa dạng, đã trải qua nhiều biến cố lịch sử. Một trong những sự kiện đáng chú ý nhất là cuộc cách mạng năm 1974, một sự kiện đầy kịch tính đã lật đổ chế độ quân chủ và đưa Ethiopia vào con đường cộng hòa xã hội chủ nghĩa. Cuộc cách mạng này do Derg, một hội đồng quân sự, lãnh đạo và đã có tác động sâu sắc đến chính trị, kinh tế, và xã hội của Ethiopia.

Bối cảnh lịch sử của cuộc cách mạng

Trước năm 1974, Ethiopia được cai trị bởi Hoàng đế Haile Selassie I, người nắm giữ quyền lực từ năm 1930. Tuy nhiên, vào những năm 1960 và 1970, chế độ quân chủ của ông đối mặt với nhiều thách thức nghiêm trọng. Những bất bình đẳng về kinh tế giữa các tầng lớp xã hội ngày càng gia tăng. Sự nghèo đói lan rộng khắp đất nước, đặc biệt là ở vùng nông thôn, trong khi một số ít người nắm giữ phần lớn tài sản và quyền lực.

Ngoài ra, sự bất mãn đối với chính phủ cũng đang lên cao do việc thiếu dân chủ và tự do chính trị. Các đảng phái chính trị bị cấm hoạt động và báo chí không được tự do. Giới trí thức và sinh viên Ethiopia ngày càng trở nên bất bình và kêu gọi cải cách sâu rộng.

Derg và cuộc đảo chính quân sự

Trong bối cảnh như vậy, vào ngày 12 tháng 9 năm 1974, Derg, một hội đồng quân sự do các sĩ quan cấp thấp lãnh đạo, đã tiến hành một cuộc đảo chính lật đổ Hoàng đế Haile Selassie I. Cuộc đảo chính này được xem là một phản ứng đối với sự bất mãn ngày càng tăng trong xã hội Ethiopia và những thất bại của chế độ quân chủ trong việc giải quyết các vấn đề kinh tế-xã hội cấp thiết.

Sau khi lật đổ Hoàng đế, Derg tuyên bố thành lập Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Ethiopia (People’s Democratic Republic of Ethiopia). Mục tiêu của Derg là xây dựng một xã hội công bằng và bình đẳng, dựa trên chủ nghĩa Marxist-Leninist.

Các chính sách cải cách và kết quả của nó

Derg đã tiến hành một loạt các cải cách sâu rộng nhằm thay đổi cơ cấu xã hội và kinh tế của Ethiopia. Những cải cách này bao gồm:

Chính sách	Mô tả	Kết quả
Quốc hữu hóa:	Các công ty tư nhân lớn, bao gồm cả đất đai và nhà máy sản xuất, bị quốc hữu hóa.	Đã dẫn đến sự suy giảm năng suất và thiếu động lực kinh tế.
Cải cách ruộng đất:	Đất đai được tịch thu từ giới quý tộc và địa chủ và phân phối lại cho nông dân.	Đã cải thiện đời sống của một số nông dân, nhưng cũng đã gây ra nhiều bất ổn xã hội.
Chương trình xóa mù chữ:	Chương trình này nhằm tăng cường giáo dục cho mọi người dân Ethiopia.	Đã có những thành công đáng kể trong việc nâng cao tỷ lệ biết chữ.

Tuy nhiên, chính sách của Derg cũng gặp phải nhiều khó khăn và thất bại. Cuộc xung đột vũ trang ở Eritrea và Tigray đã làm suy yếu nền kinh tế và gây ra nhiều thương vong. Ngoài ra, chế độ độc tài của Derg đã dẫn đến sự đàn áp chính trị và vi phạm nhân quyền nghiêm trọng.

Di sản của cuộc cách mạng 1974

Cuộc cách mạng năm 1974 đã có một tác động sâu sắc và lâu dài đến lịch sử Ethiopia. Nó đã chấm dứt chế độ quân chủ đã tồn tại hàng thế kỷ và đưa đất nước vào con đường xã hội chủ nghĩa. Tuy nhiên, chính sách của Derg cũng đã gây ra nhiều khó khăn và dẫn đến sự bất ổn chính trị trong nhiều thập kỷ.

Sau khi Derg bị lật đổ vào năm 1991, Ethiopia đã chuyển sang một chế độ dân chủ đa đảng. Nhưng di sản của cuộc cách mạng năm 1974 vẫn còn được cảm nhận sâu sắc ở Ethiopia ngày nay.

Kết luận

Cuộc cách mạng năm 1974 là một sự kiện lịch sử phức tạp và nhiều mặt, với cả những thành công và thất bại. Nó đã đặt ra những câu hỏi quan trọng về bản chất của thay đổi xã hội, vai trò của chính phủ trong việc thúc đẩy phát triển kinh tế và xã hội, và tầm quan trọng của dân chủ và nhân quyền.

Dù trải qua những biến động lịch sử đầy thử thách, Ethiopia vẫn là một quốc gia với tiềm năng lớn. Hi vọng rằng bằng cách học hỏi từ quá khứ, người dân Ethiopia sẽ có thể xây dựng một tương lai hòa bình, thịnh vượng và công bằng cho tất cả mọi người.